Więzienie na Łukiszkach

Lokalizacja

Adres: Wilno, Litwa

Ostatnia aktualizacja: 2022-10-27

Kategorie: Punkt orientacyjny i miejsce historyczne

• Zgłoś

Opis

Więzienie na Łukiszkach – najstarsze więzienie na Litwie, położone w śródmieściu Wilna, 300 m od zabudowań Sejmu, blisko pl. Łukiskiego, w zaułku Łukiskim 6 ; nazwy ul. we wcześniejszym okresie to Московская, Moskiewska, Więzienna, Kalėjimo. Jedno z najbardziej okrutnych miejsc odosobnienia Polaków w rosyjskim i radzieckim systemie represji, obok Łubianki i Lefortowa w Moskwie, Kriestów w ówczesnym Piotrogrodzie czy Brygidek we Lwowie.HistoriaPierwszy obiekt więzienia wybudowano po 1837, zmodernizowano w latach 1867-1890. Rosnące szybko potrzeby zmusiły władze carskie do wybudowania w tym miejscu w latach 1901-1904 całego kompleksu obiektów łącznie na 700 osadzonych według proj. wzorowanego na wybudowanym w 1884 więzieniu Kresty (Кресты). W owym czasie to było jeden z najbardziej nowoczesnych tego typu obiektów – z własną studnią artezyjską, siecią wodociągową i kanalizacyjną, centralnym ogrzewaniem i systemem wentylacyjnym. Był wyposażony w kuchnię, piekarnię, łaźnię, pralnię, dom mieszkalny dla funkcjonariuszy. W budynku więziennym na trzech górnych piętrach (2,3,4) mieścił się też kościół katolicki, zaprojektowany w stylu romańskim. Zlokalizowany na 3 piętrze ołtarz wykonano z marmuru według proj. płk. Kelczewskiego. Pomyślano również o zlokalizowaniu synagogi. W 1905 dobudowano z żółtego kamienia cerkiew prawosławną św. Mikołaja Cudotwórcy (Šv. Mikalojus Stebukladarys/Св. Никола Чудотворец). Całkowity koszt inwestycji zamknął się w kwocie 969 tys. rubli.